Na początku 1943 roku kierownictwo Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów rozpoczęło przygotowania do czystki etnicznej na Wschodnich Kresach Rzeczpospolitej. Pierwsza akcja bojowych struktur ukraińskiego ruchu nacjonalistycznego, czyli UPA na miasteczko Włodzimierzec połączona była z eksterminacją mieszkańców polskiej wioski Parośle. W pierwszej części akcji zabito jednego Niemca, w drugiej części 123 Polaków. W trzech ludobójczych operacjach rozłożonych od lutego do sierpnia 1943 roku wymordowano około 60 tysięcy polskich mieszkańców Wołynia. Próbą ratowania ludności polskiej były spontanicznie tworzone polskie samoobrony, w sumie około 100 ufortyfikowanych wiosek, dokąd chronili się mieszkańcy najbliższej okolicy. Największa to Przebrane, gdzie uratowało się dzięki samoobronie 25 tysięcy mieszkańców Wołynia. Z tych grup samoobrony z czasem zaczęto formować oddziały partyzanckie Armii Krajowej ujęte w ramy organizacyjne 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej. Potężna jednostka licząca w sumie ponad 6 tysięcy partyzantów jako pierwsza rozpoczęła realizację planu Burza. Jako pierwsza doświadczyła wiarołomstwa Sowietów, którzy z pozoru z nią współpracując, nigdy nie zrezygnowali z zamiaru zniszczenia jej. Przeszła dywizja piękny szlak bojowy niemal 500 kilometrów. Poległo 1200 jej żołnierzy. W lipcu 1944 roku została rozbrojona i internowana przez Sowietów.