Syzyfowe prace – polski film obyczajowy z 2000 r. w reżyserii Pawła Komorowskiego, adaptacja powieści Syzyfowe prace Stefana Żeromskiego. Oprócz wersji kinowej, powstał również serial telewizyjny o tym samym tytule.

Fabuła

Akcja toczy się w drugiej połowie XIX wieku na ziemiach polskich zaboru rosyjskiego. Główny bohater, Marcin Borowicz rozpoczyna swoją edukację w gimnazjum w Klerykowie. Tam spotyka się z rusyfikacją, której początkowo nieświadomie ulega.

Jest lato 1884 roku, Marcin Borowicz jedzie z matką i Józefem zdawać do kieleckiego gimnazjum. Dostaje się do wstępnej klasy. Pani Helena zostawia jedynaka na stancji u zaprzyjaźnionej pani Przepiórkowskiej. Marcin z trudem przystosowuje się do życia w rozwrzeszczanej i złośliwej grupie uczniów. Któregoś dnia Borowicz trafia po lekcjach do kozy za awanturę z dyżurnym i mówienie w szkole po polsku. Gdy spóźniony dociera na szkolną mszę, z ukrycia obserwuje ostrą wymianę zdań pomiędzy staruszkiem księdzem a nauczycielem Majewskim.

Obsada

Łukasz Garlicki − jako Marcin Borowicz
Bartłomiej Kasprzykowski − jako Andrzej Radek
Franciszek Pieczka − jako Józef, służący Borowiczów
Andrzej Wichrowski − jako ojciec Marcina
Alicja Bachleda-Curuś − jako Anna "Biruta" Stogowska
Piotr Rzymyszkiewicz − jako Asystent
Zofia Kucówna − jako "Przepiórzyca", właścicielka stancji
Ewa Wichrowska − jako matka Waleckiego
Jakub Papuga − jako Pieprzojad
Tomasz Piątkowski − jako Bernard Zygier
Marcin Przybylski − jako Tomasz Walecki
Andriej Dawidow − jako inspektor Zabielskij
Walentin Gołubienko − jako dyrektor gimnazjum
Andrzej Kozak − jako profesor Sztetter
Gustaw Lutkiewicz − jako profesor Nogacki
Krzysztof Wakuliński − jako profesor Majewski
Aleksander Kiriłłow − jako profesor Kostriulew
Sebastian Domagała − jako Daleszowski
Michał Staszczak − jako Szwarc
Jakub Przebindowski − jako Spinoza
Piotr Bujno − jako Belfegor
Jerzy Bińczycki − jako ksiądz Wargulski
Bogusław Sochnacki − jako woźny
Wiesława Grochowska − jako służąca
Artur Łodyga − jako Michalski
Przemysław Sadowski − jako asystent
Michał Szewczyk − nauczyciel
Andrzej Mastalerz − jako Karol
Piotr Rogucki − jako uczeń
Rafał Królikowski − jako szlachcic Albert