Akcja powieści zaczyna się w roku 1884 w Port Saidzie rozmową 14-letniego Polaka Stanisława Tarkowskiego i jego towarzyszki, 8-letniej Angielki Nelly Rawlison (Nel). Rozmawiają oni o zatrzymaniu w areszcie domowym żony sudańskiego dozorcy Smaina – Fatmy – i jej dzieci przez Anglików. Smain bowiem otrzymał pieniądze od rządu w celu wykupienia jeńców. Jednak zdradził, przywłaszczył sobie pieniądze i przyłączył się do powstania Mahdystów. Zatrzymując Fatmę i jej dzieci, rząd chce zmusić Smaina i przywódcę Sudanu – Mahdiego – do uwolnienia jeńców w zamian za Fatmę i jej dzieci, nie robiąc jej jednak krzywdy. Fatma jest pod opieką ojców dzieci – wdowców. Tymczasem zbliża się Wigilia. Staś dostaje na święta wymarzony sztucer, a Nel olbrzymiego psa – mastifa, któremu nadaje imię Saba, co po arabsku znaczy lew.