Kilkukrotnie mieliśmy możliwość osobistego obserwowania rozbiórki górnej części płyty reaktora RBMK-1500 w Ignalińskiej Elektrowni Jądrowej. Wydarzenie to było dla nas wyjątkowe, bo nigdzie indziej nie wpuszczano postronnych podczas takich prac.

Demontaż rozpoczyna się od wyciągnięcia betonowo-stalowych bloków przykrywających kanały paliwowe, w których wcześniej znajdowały się pręty z paliwem jądrowym. Bloki te tworzyły wcześniej charakterystyczny dla RBMK obraz płyty reaktora, a po ich zdjęciu możemy zobaczyć, co jest niżej.
Każdy z nich waży 100 kilogramów a jest ich 1661, więc całkiem sporo roboty. Odbywa się to poprzez wkręcenie specjalnego klucza w nagwintowany otwór. Następnie pracownik fizyczny podpina pasy, a operator suwnicy podnosi jednorazowo 3-4 bloki. Co ciekawe, waga każdorazowo pokazywała równe 300-400 kilogramów, więc na etapie budowy zadbano o to, żeby były jednakowe.

W kolejnym etapie dozymetrysta sprawdza poziom promieniowania na samych blokach (zwykle 5-10 uSv/h) i, co jakiś czas, przy samych otworach kanałów paliwowych (nie więcej niż 30 uSv/h, więc bez żadnego zagrożenia). Następnie suwnica kieruje bloki do kontenera, który, po zapełnieniu, zostanie przetransportowany kanałem technicznym do tymczasowego składowiska radioaktywnych odpadów. W tym czasie pracownik fizyczny nakłada plastikowe dekielki na kanały paliwowe, żeby nic nie wleciało ani nie wyleciało. Następnie schemat jest powtarzany aż do zdjęcia wszystkich bloków.