Zadośćuczynienie00:06:27

Zadośćuczynienie jest piątym warunkiem dobrej spowiedzi. Jest to kluczowy element nawrócenia, który polega na naprawieniu zła wyrządzonego Bogu i bliźniemu.
1. Istota i cel zadośćuczynienia
Zasadniczo, zadośćuczynienie jest naprawieniem krzywdy. Katechizm Kościoła Katolickiego uczy, że należy uczynić wszystko, co możliwe, aby naprawić szkodę wyrządzoną bliźniemu, ponieważ wymaga tego zwyczajna sprawiedliwość.
Ma dwojaki cel:
1. Naprawa relacji z bliźnim.
2. Odzyskanie zdrowia duchowego: Grzech rani i osłabia samego grzesznika, a także jego relację z Bogiem i z drugim człowiekiem. Chociaż rozgrzeszenie usuwa grzech, nie usuwa ono wszelkiego nieporządku, jaki grzech wprowadził. Grzesznik musi zatem zadośćuczynić i odpokutować za swoje winy, aby odzyskać pełne zdrowie duchowe.
Zadośćuczynienie jest wyrazem wejścia na drogę nawrócenia i przeproszeniem Boga i ludzi za zło grzechu. Jest to również dalszy proces leczenia po otrzymaniu rozgrzeszenia.
2. Zadośćuczynienie a pokuta sakramentalna
Zadośćuczynienia nie należy mylić z pokutą otrzymaną od spowiednika.
Pokuta nałożona przez kapłana (Zadośćuczynienie Bogu)
Zadośćuczynienie Bogu polega na wynagrodzeniu za popełnione grzechy poprzez odprawienie pokuty.
Charakter pokuty:
Formy pokuty: Może nią być modlitwa, jakaś ofiara, dzieło miłosierdzia, służba bliźniemu, dobrowolne wyrzeczenie, cierpienie, a zwłaszcza cierpliwa akceptacja krzyża, który trzeba dźwigać. Takie formy pokuty pomagają upodobnić się do Chrystusa.
Wypełnienie pokuty: Spowiednik zadaje penitentowi wypełnienie pewnych czynów zadośćuczynienia lub pokuty, aby wynagrodzić szkody i umożliwić postępowanie w sposób godny ucznia Chrystusa.
Ważność sakramentu: Zaniedbanie odprawienia pokuty świadczy o lekceważeniu sakramentu, a jeżeli pokuta była zadana za grzechy ciężkie, czyni spowiedź nieważną. Jeśli pokuta okaże się niemożliwa do spełnienia, należy to powiedzieć spowiednikowi, by ją zmienił. Najlepiej jest odprawić pokutę bezpośrednio po spowiedzi i nie wolno z tym zwlekać.
Zadośćuczynienie bliźniemu (Restytucja)
Zadośćuczynienie bliźniemu polega na naprawieniu wyrządzonej mu krzywdy i szkody. Jest to obowiązek naprawienia uczynionego zła za każdą wyrządzoną komuś krzywdę.
Przykłady:
W przypadku kradzieży: Należy oddać rzeczy ukradzione lub ich równowartość. Jeśli nie można oddać pieniędzy, ponieważ nie wiadomo komu ukradziono, można je dać komuś, kto ich potrzebuje.
W przypadku zniesławienia (oczernienie, obmowa, oszczerstwo): Należy przywrócić dobrą sławę temu, kto został oczerniony. W przypadku obmowy, jeśli to możliwe, należy powiedzieć o tej osobie coś dobrego w tym samym gronie, by odbudować jej wizerunek. Oszczerstwo lub pomówienie należy odwołać.
W przypadku innych szkód: Należy wynagrodzić krzywdy. Jeśli nie można czegoś naprawić, oddać, to należy przynajmniej przyznać się i przeprosić, przyjmując postawę skruchy.
W rodzinie: Krzywdą jest już brak miłości, a nie tylko akty przemocy.
Konkretne czyny zadośćuczynienia świadczą o chęci naprawienia krzywdy i szukaniu lekarstwa na zło.
3. Teologiczny wymiar zadośćuczynienia
Zadośćuczynienie jest przede wszystkim czynnością religijną mającą doprowadzić do naprawienia zła i formować nas w czynieniu dobra.
Chrystus jest źródłem: Nasze zadośćuczynienie jest dokonywane dzięki Jezusowi Chrystusowi, ponieważ sami z siebie nic nie możemy uczynić. Męka Jezusa jest całkowitym wynagrodzeniem Bogu za ludzkie grzechy.
Darmowe przebaczenie: Nie można postrzegać zadośćuczynienia jako ceny płaconej za odpuszczony grzech lub za otrzymane przebaczenie. Żadna ludzka cena nie może wyrównać tego, co otrzymano dzięki Krwi Chrystusa. Boże przebaczenie jest zawsze darmowe i nie można sobie na nie zasłużyć.
Owoc pojednania: Pragnienie wynagrodzenia jest naturalnym skutkiem pojednania i pokuty wewnętrznej, które rozpoczyna doświadczenie spotkania z prawdziwą miłością.
Ewangelicznym przykładem jest Zacheusz, który po spotkaniu z Jezusem, poruszony do głębi serca, postanowił: Panie, oto połowę mego majątku daję ubogim, a jeśli kogo w czym skrzywdziłem, zwracam poczwórnie (Łk 19, 8). Ten gest Zacheusza był owocem przebaczenia i miłości, a nie warunkiem wstępnym.
Obecnie zadośćuczynienie jest warunkiem dobrej spowiedzi.
W trudnych sytuacjach życiowych (np. niemożność pogodzenia się z bliskim zmarłym lub spowodowanie czyjejś śmierci), zadośćuczynienie może przybrać formę stałych czynności trwających przez określony czas, takich jak przyjmowanie Komunii Świętej w określonej intencji lub wspomaganie fundacji charytatywnych, aby wynagrodzić wcześniejsze błędy.
W skrócie: Zadośćuczynienie za grzechy jest jednym z warunków prawidłowo przeżytego sakramentu pokuty i winno obejmować naprawienie krzywd bliźnim oraz podjęcie czynów pokutnych zaleconych przez kapłana.