Głównym bohaterem Waleta... jest kasjer bankowy, który przed laty zakochał się w pięknej Melanii. Dziewczyna jednak woli oficera huzarów, karciarza i hulakę o wiele mówiącym pseudonimie Walet pikowy. Rozgoryczony Kawanias postanawia odseparować się od świata i przyjąć posadę latarnika. Przez następne lata jedynym urozmaiceniem jego samotnej egzystencji jest studiowanie podręczników kryminologii. Dziwnym zrządzeniem losu pewnego dnia w jego latarni pojawia się inspektor Marac, bezskutecznie tropiący Testona - przestępcę nad przestępcami. Niegdysiejszy kasjer bankowy proponuje inspektorowi czasową zamianę profesji. Zostawia Maraca w latarni, a sam postanawia sprawdzić swą teoretyczną wiedzę kryminologiczną w praktyce.