Focke-Wulf Fw 190 – jednomiejscowy, jednosilnikowy niemiecki myśliwiec z czasów II wojny światowej. Wyprodukowany w ponad 20 tysiącach egzemplarzy, w tym około 6 tysięcy w wersji myśliwsko-bombowej.



Fw 190 A-1 po raz pierwszy trafił do liniowej – II/JG 26 – w lecie 1941 roku. Po krótkim szkoleniu loty bojowe rozpoczęto pod koniec sierpnia tego roku. Pierwszego zestrzelenie wrogiego samolotu (Supermarine Spitfire) dokonał 17 września 1941 koło Boulogne-sur-Mer oberleutnant Kurt Ebesberger. A pierwszą stratą w walce było strącenie maszyny hauptmana Waltera Adolpha dnia 18 września przez grupę Spitfire Mk VB. Piloci brytyjscy początkowo wzięli nowe myśliwce za zdobyczne Curtiss P-36 Hawk. 8 listopada 1941 dwie grupy (dywizjony Luftwaffe) JG 26 zanotowały ostatni sukces tego roku, zestrzelono 7 myśliwców Spitfire biorących udział w kolejnej operacji Cirrus w okolicach Lille i Saint-Pol-sur-Mer. Do asów latających w tym okresie na tych płatowcach należy zaliczyć: Kurta Ebesbergera, Wolfganga Kosse, Waltera Schneidera. Na przełomie 1941/42 cały JG 26 (pułk) został w całości przezbrojony na Fw 190 A-2. Następnie wiosną przezbrojono również JG 2, a latem 1942 nowe samoloty zaczęły trafiać do JG 1. W ten sposób jednostki latające na Fw 190 stworzyły strefę obrony od wybrzeży Francji przez Belgię, Holandię aż po terytorium III Rzeszy. Wiosna i początek lata 1942 roku zostały nazwane przez pilotów niemieckich "szczęśliwymi dniami", z uwagi na sukcesy uzyskane przez rosnącą liczbę Fw 190, które przewyższały Spitfire Mk VB niemal pod każdym względem. M in. podczas Operacji Cerberus piloci 9./JG 26 przy stracie 3 własnych maszyn zaliczyli siedem zwycięstw pewnych i sześć prawdopodobnych, forsując eskortę Spitfire i niszcząc wszystkie maszyny torpedowe Swordfish wysłane przez 825 dywizjon RAF. Później w marcu 1942 RAF stracił 32 myśliwce, w kwietniu 104 samoloty, w maju dalszych 65 maszyn, a 2 czerwca z 403 kanadyjskiego dywizjonu nie powróciło ¾ jego stanu.23 czerwca oberleutnant Armin Faber stracił orientację podczas walki nad hrabstwem Devon i wylądował pomyłkowo w bazie RAF w Pembrey. Dzięki temu Brytyjczycy mogli poznać wszystkie zalety i wady najnowocześniejszego wtedy Fw 190 A-3 oraz opracować taktykę walki z nimi. Latem także w 1942 zaczęto wprowadzać do wyposażenia myśliwce Spitfire Mk IX. To wszystko umożliwiło aliantom z końcem 1942 podjąć wyrównaną walkę. 19 sierpnia 1942 r. na francuskim wybrzeżu pod Dieppe alianci dokonali próbnego desantu. Odpierały atak latające na Fw 190 JG 26 i JG 2. W trakcie tego dnia JG 26 zestrzelił 38, a JG 2 59 maszyn alianckich. W sierpniu pojawiły się nad Francją Latające Fortece B-17 należące do USAAF. 6 września II/JG 26 odpiera atak 30 B-17 bombardujących fabrykę Poteza i tego dnia na konto niemieckich myśliwców zaliczono zestrzelenie pierwszej Latającej Fortecy przez hauptmana Conny Meyer'a. Walka z amerykańskimi bombowcami stała się jednym z podstawowych zadań bojowych wykonywanych przez Fw 190 aż do końca wojny.