Większość najsławniejszych europejskich uniwersytetów ma średniowieczny rodowód. Najstarszy powstał w Bolonii - w 1088 r., a następnie w Paryżu, Oksfordzie i Cambridge. To na nich wzorowały się późniejsze uczelnie. Jako pierwszy ukonstytuował się w 1348 r., dzięki fundacji Karola IV, Uniwersytet Praski. Potrzebę posiadania uczelni widział także Kazimierz Wielki. Już w 1364 r. założył w Krakowie Akademię, jednak po jego śmierci upadła. Dzieła odnowy podjęła się królowa Jadwiga., ale nie doczekała się jej wznowienia. W testamencie poczyniła zapis na rzecz akademii. Pozwolił on Władysławowi Jagielle dokończyć dzieło. 26 lipca 1400 roku biskup Piotr Wysz wygłosił w krakowskiej Alma Mater wykład z prawa kanonicznego. Uniwersytety były wspólnotą profesorów i studentów. Spajało ją bezinteresowne, ale naukowo uzasadnione poznawanie i głoszenie prawdy o człowieku i świecie.