Lud święty dla JHWH (Wj 22, 27-30)00:12:53

zwiń opis video pokaż opis video
Nie będziesz bluźnił Elohim i nie będziesz złorzeczył temu, który rządzi twoim ludem. (Wj 22, 27)
W wersecie 27 mowa jest o Elohim. To słowo czasem oznacza Bóg, czasem oznacza książęta lub sędziowie. Było o nich mowa w rozdziale 18, kiedy Mojżesz ustanowił hierarchię sędziów (link). Założona została tam hierarchiczna struktura Ludu Bożego, przy czym zwierzchnicy otrzymują swoją władzę pośrednio od samego Boga, dlatego można powiedzieć, że w Ludzie Bożym nie ma demokracji - jest teokracja. Bóg już wówczas był ukazywany jako ostatnia instancja w procesie dochodzenia sprawiedliwości, natomiast w poprzednim odcinku widzieliśmy, że w przypadku braku szacunku i solidarności wobec najsłabszych Bóg obiecuje, że On sam będzie interweniował na rzecz pokrzywdzonych (link). Werset 27 jest więc kwintesencją tej nauki. Brak respektu wobec Boga jest brakiem szacunku wobec Jego praw, nakazów i ustanowionej przez niego hierarchii. Święty Paweł będzie przypominał ten werset w Dziejach apostolskich, kiedy będzie publicznie wyrażał swój szacunek do hierarchów Izraela (Dz 23, 5).
W ramach Przymierza Izraelici odwdzięczają się JHWH (Bogu wyzwolicielowi) za pośrednictwem szczerego kultu liturgicznego. Samo uczestnictwo w kulcie liturgicznym świadczy o przyjęciu Kodeksu Przymierza, który poza prawem liturgicznym zawiera obowiązki moralne i społeczne. Wszystkie te obowiązki wynikają z wdzięczności względem JHWH, są aktem uwielbienia Boga i przypominają o Dziele Odkupienia z niewoli egipskiej. Religia staje się więc fundamentem Prawa moralnego i społecznego, przy czym kult liturgiczny spina razem wszystkie aspekty omawiane w Torze. W Nowym Przymierzu nadal będzie obowiązywała zasada Lex orandi, lex credendi: prawo liturgiczne wyraża to, w co wierzymy, i równocześnie wprowadza w tajemnicę wiary. Dlatego liturgia jest bardziej częścią teologii dogmatycznej niż duszpasterskiej.
Tora (czyli Pięcioksiąg Mojżeszowy) zawiera w sobie w sposób nierozłączny prawo moralne, społeczne i liturgiczne, przy czym wszystko wpisuje się w ruchu wyzwolenia zapoczątkowanego przez JHWH: nasze przestrzeganie prawa moralnego, społecznego i liturgicznego jest naszą odpowiedzią Bogu za dzieło Odkupienia. Naszą wdzięczność Bogu wyrażamy poprzez posłuszeństwo ustanowionej przez Niego hierarchii oraz poprzez liturgiczne poświęcenie Bogu pierwocin zbiorów roślinnych, zwierzęcych, a nawet rodzinnych, o czym mówią następne dwa wersety:
Nie będziesz się ociągał z ofiarą z obfitości zbiorów i soku wyciskanego w tłoczni. I oddasz Mi twego pierworodnego syna. Tak samo uczynisz z pierworodnym twoim cielcem i z drobnym bydlęciem. Przez siedem dni będzie przy matce swojej, a dnia ósmego oddasz je Mnie. (Wj 22, 28-29)
Pierworodny był uważany za najlepszy, co wskazuje na to, że Bogu należy oddawać to, co najlepsze. A skoro Izrael jest pierworodnym ludem Boga, to mu przypomina, że jest umiłowanym Ludem Boga. Poświęcenie pierwocin również przypominało wierzącym, że Bóg w Egipcie wykupił pierworodnych Izraela ceną krwi baranka paschalnego (odsyłam do odpowiedniego odcinka, link).
Znakiem szczególnym narodu wybranego jest więc przynależność jego pierworodnych do Boga oraz świętość jego poszczególnych członków. Świętość nie oznacza zerwania więzi ze światem, wobec którego naród wybrany ma misję do spełnienia (Wj 19, 4-6, link). Polega ona na odróżnianiu się od innych w całkowitym podporządkowaniu rytmu swego codziennego życia Bogu, czego wyrazem są przepisy dotyczące składania pierwocin. Zachowanie rytualnej czystości jest kolejnym zewnętrznym przykładem zmiany obyczajów, o czym świadczy następny werset:
Będziecie dla Mnie ludźmi świętymi. Nie będziecie spożywać mięsa zwierzęcia rozszarpanego przez dzikie zwierzęta, ale je rzucicie psom. (Wj 22, 30)
Izrael ma być ludem świętym jako całość, ale również w każdym z poszczególnych jego członków. Stąd zamiast lud święty pojawia się formuła ludzie święci. Liturgiczne poświęcenie pierworodnych jest drogą do uświęcenia. Osoba poświęcona Bogu powinna być święta nie tylko w wymiarze wewnętrznym, na co wskazuje posłuszeństwo Prawu Bożemu, ale i zewnętrznym, dzięki zachowaniu rytualnej czystości zilustrowanej przykładem mięsa rozszarpanego zwierzęcia.
Kodeks Przymierza ma więc na celu nie tylko zaprowadzenie sprawiedliwości społecznej, ale przede wszystkim świętość, która jest ponad sprawiedliwością i nadaje jej pełnię. Sprawiedliwi poganie pozwalają sobie na spożywanie zwierzęcia, który stracił czystość rytualną, podczas gdy Boży lud nie jada takiego mięsa, rzuca je psom. Na tym przykładzie widać, że szczyt duchowości objawia się w najbardziej prozaicznych gestach życia cielesnego: w tym przypadku w sztuce rozeznawanie tego, co nadaje się do jedzenia w posłuszeństwie przepisom Kodeksem Przymierza. Jest to rodzaj ascezy (asceza jest praktyką przybliżającą nas do Boga), która wyraża cieleśnie naszą wdzięczność Bogu za dar wolności.

Film znajduje się w katalogu: Kodeks Przymierza


więcej

Komentarze