Do pektorału do radzenia się wyroczni włożysz urim i tummim, aby były na sercu Aarona, gdy będzie wchodził przed oblicze JHWH. I tak będzie nosił Aaron zawsze na sercu swoim pektorał do radzenia się wyroczni dla Izraelitów przed obliczem JHWH. (Wj 28, 30)
W poprzednim odcinku omówiliśmy pektorał, to znaczy lnianą chustę, na której było osadzonych dwanaście drogocennych kamieni, na których z kolei były wygrawerowane dwanaście imion szczepów Izraelskich. W 30 wersecie pektorał nagle otrzymuje nazwę pektorał do radzenia się wyroczni. Skąd taka nazwa? Otóż nagle okazuje się, że pektorał nie był prostą chustą ale lnianą torebką zawierającą tajemnicze urim i tummim. Dzisiaj nikt już nie wie, co to były za przedmioty.
Urim zawiera rdzeń oR, które już spotkaliśmy dwa razy w Namiocie Spotkania: w słowie Arka Przymierza (Aron, link) oraz w słowie Menora, czyli świecznik siedmioramienny (link). Mówiliśmy już, że oR odnosi się do niematerialnego światła z pierwszego dnia stworzenia, które świeciło zanim jeszcze powstały słońce i gwiazdy. Jest światłem wewnętrznym, światłem życia, można je dostrzec na przykład na uśmiechniętej twarzy. Urim wskazuje na przedmiot świecący. Natomiast tummim pochodzi od czasownika TaMaM, który znaczy być niewinnym, uczciwym, lub doskonałym.
Teraz pochylmy się nad użytecznością tych przedmiotów dla wyroczni. Księga Kapłańska zakazuje wróżbiarstwa i czarów (Kpł 19, 26), bo one odbierają wolność tym, którzy traktują poważnie usłyszane przepowiednie i uważają siebie za z góry skazanych na ich nieuchronne spełnienie. Urim i tummim nie mogą oczywiście służyć do wróżbiarstwa, aczkolwiek rabiniczna tradycja ustna wspomina o tym, że kiedy ludzie przychodzili do arcykapłana po radę, kamienie jego pektorału potrafiły świecić i arcykapłan miał na zadanie interpretowanie znaczenia podświetlonych liter.
Na przykład w pierwszym rozdziale pierwszej Księgi Samuela Anna przyszła do świątyni w Szilo, gdzie znajdowała się arka przymierza i tam prosiła Boga o potomstwo. Według tradycji ustnej arcykapłan Heli wyciągnął swoje urim i tummim, które wskazały mu cztery litery pektorału: Kaf, Sin, Resz i He. Można te litery układać jako KeSzaRaH, od słowa koszerny wskazującego na to, że Anna jest kobietą godną potomstwa. Można też te cztery litery układać jako Ke SaRaH, od imienia Sary, żony Abrahama, wskazującego na to, że Anna jest godną potomkinią matriarchy. Ale Heli się pomylił i ułożył litery jako SziKoRaH, pijana, dlatego Heli ją upomniał: «Dokąd będziesz pijana? Wytrzeźwiej od wina!». Z tej historyjki można przynajmniej wyciągnąć taki wniosek, że urim i tummim nie były dawały wyroczni odbierających wolność Izraelitów: potrzebna była interpretacja, niewiążąca dla pytającego.
Umim i tummim stawiają mimo wszystko arcykapłana w roli proroka uprawnionego do wydawania wyroku w odpowiedzi na prośby ludu. W późniejszej historii Izraela kasta kapłańska upadnie na tyle, że Bóg będzie musiał posyłać świeckich proroków przemawiających z mocą w imieniu Boga, podczas gdy urim i tummim pójdą w zapomnienie. Odtąd świeccy prorocy będą w imieniu Boga stale przypominali kapłanom o ich utraconej godności, podczas gdy kapłani będą stale gardzić i zwalczać świeckich proroków. Taka sytuacja trwa do dzisiaj.



Biblia Pięcioksiąg Tora
Stary Testament Tanach
Księga Wyjścia Szemot Exodus
Mojżesz Aaron