Z grubsza mówiąc, Biblia została zredagowana przez dwie szkoły: przez szkołę kapłańską i przez szkołę deuteronomiczną. Szkoła kapłańska jest bardzo precyzyjna i rygorystyczna. Rzeczowo wykłada co człowiek powinien wykonać, podaje szczegółowe wymiary i objętości, ale nie trudzi się wyjaśnianiem powodu nałożonych obowiązków. Oczekuje, że sens objawi się sam temu, kto te obowiązki wytrwale wypełnia. W odróżnieniu od szkoły kapłańskiej, szkoła deuteronomiczna opiera swój przekaz na opowieści, na podstawie której można wyciągać wnioski co do sensu przeżytych wydarzeń. Na przykład pierwszy rozdział Księgi Rodzaju (gdzie jest mowa o 6 dniach stworzenia) jest przypisany szkole kapłańskiej, drugi opis stworzenia (gdzie człowiek jest lepiony z gliny) jest przypisany szkole deuteronomicznej.
Księga Liczb została zredagowana przez szkołę kapłańską, możemy więc spodziewać się wysokiej duchowości ukrytej w bardzo powściągliwej redakcji. Już w Księdze Kapłańskiegj dowiedzieliśmy się, że wspólnota wierzących jest przeznaczona do podniesienia ku świętości całego świata stworzonego ku zaślubinom z Bogiem. Księga Liczb nawiązuje do idei zaślubin z Bogiem, można znaleźć u niej podobieństwo do prorockiej Księgi Ozeasza, która również zaczyna się od spisu wspólnoty.
We wstępie do Księgi Ozeasza mamy nawiązanie do spisu ludności i do zaślubin z Bogiem, tak też mamy w Księdze Liczb. Redaktor kapłański jest przesiąknięty wizją wzniosłego powołania Ludu Bożego i niezmordowanie pracuje nad organizacją wspólnoty, aby była gotowa stawić się do zaślubin z Bogiem poprzez proces podniesienia ku Bogu. W Księdze Kapłańskiej poznaliśmy organizację życia społecznego wspólnoty wokół świątyni jerozolimskiej. W Księdze Liczb poznamy organizację wspólnoty pielgrzymującej po pustyni ku Ziemi Obiecanej.
Redaktor kapłański zaczyna opis wspólnoty od spisu ludności. Tak naprawdę jest to już trzeci spis wspólnoty. Pierwszy został dokonany anonimowo przy wyjściu z Egiptu (podano liczbę 600.000 mężczyzn, odsyłam do odpowiedniego odcinka dla wyjaśnienia tej liczny - link). Drugi spis został dokonany przez Mojżesza poprzez zbieranie na tacę dla budowy Namiotu Spotkania (odsyłam do odpowiedniego odcinka - link), wreszcie trzeci spis jest dokonany przez Mojżesza i Aarona. Możemy więc obserwować pewien rozwój, który rabini wyjaśniają następująco: pierwszy spis odnosi się do wyzwolenia zewnętrznego. Do tego celu wystarczy, żeby człowiek uwierzył w Boga wyzwoliciela. Drugi spis ma związek z budową Namiotu Spotkania, do której każdy członek Ludu Bożego powinien wnieść swój wkład, chociażby symbolicznie przez zapłacenie śmiesznej sumy na tacy. Na etapie Księgi Liczb Namiot Spotkania już został zbudowany i odbywa się w nim liturgia wyniesienia całego stworzenia ku Bogu, stąd uczestnictwo Aarona przy spisie ludności.
Powoli szykuje się też dojrzewanie organizacyjne Ludu Bożego poprzez przekazanie pałeczki od Mojżesza do Aarona. Mojżesz był odpowiedzialny za położenie fundamentów, natomiast Aaron jako najwyższy kapłan będzie powiernikiem i strażnikiem tej wiary. Mojżesz należy do tymczasowego etapu przejścia przez pustynię, instytucja świątyni i kapłaństwa hierarchicznego będzie trwała na wieki wieków.
Przejście przez pustynię opisane w Księdze Liczb pokaże, że czas pielgrzymowania jest czasem walki, dlatego ten trzeci spis jest dokonany już nie pod kątem służby liturgicznej ale pod kątem walki zbrojnej. Jeszcze raz przypominam, że w starożytności granice międzypaństwowe nie były sztywne, ale były co roku wytaczane za pomocą potyczek. Każdy lud wędrowny musiały wywalczyć sobie miejsce pod słońcem, nie ma w tym nic nadzwyczajnego. Nadzwyczajne jest powołanie i misja Ludu Bożego: mają na celu nie tylko wywalczenia sobie miejsca do życia, ale mają przede wszystkim dawać świadectwo wszystkim narodom o wyzwoleńczej mocy Boga, działającej pod warunkiem zaufania Bogu i posłuszeństwa Jego przykazaniom.
Ale wróćmy do naszego spisu. Zauważmy że Mojżesz i Aaron nie mają policzyć mężczyzn zdolnych do walki, ale w dosłownym tłumaczeniu mają podnieść głowę całej wspólnoty. Mają tchnąć w nich wiarę i nadzieję, mają wskrzesić w nich dumę przynależności do Ludu Bożego, gdyż wszyscy są cenni w Bożych oczach, jak to pięknie wyraża Księga Izajasza.
Przy takim zapewnieniu nawet najsłabsza osoba podniesie głowę i wyruszy do bitwy wyznaczonej przez Boga. Nie ma anonimowości: każdy jest wezwany po imieniu, każdy jest cenny w oczach Pana. Wspólnota wierzących nie jest zbiorowiskiem jednostek ale rodziną składającą się z braci walczących jeden przy drugim.
Skoro nie mamy do czynienia ze spisem biurokratycznym, każde imię jest sumiennie zapisane i trzeba nam będzie przeczytać imiona najbliższych współpracowników Mojżesza i Aarona. Przywódcy mają z kolei zadanie podniesienia głowy wszystkich mężczyzn swojego rodu.

Biblia Pięcioksiąg Tora
Stary Testament Tanach
Księga Liczb Bemidbar Numeri